ÂŞIK TARZI HALK EDEBİYATI

 AŞIKLIK GELENEĞİ
 
 ÂŞIK EDEBİYATININ ÖZELLİKLERİ
• Aşıkveyaozanlartarafından • Sazeşliğinde
• Cönk
• Halkdili
• Nazım birimi dörtlük
• Nazım şekilleri koşma, semai, destan, varsağı • 7'li, 8'li ve 11'li hece ölçüsü
 
 • Konuolarakaşk,tabiat,gurbet,ayrılık,ölüm,özlem,kıskançlık,yiğitlik,toplumun sorunları, insan davranışları, bunlarla ilgili eleştirileri barındırma
• İşlenenkonularagöre"koçaklama,güzelleme,taşlama,ağıt"
• Yarım ve cinaslı kafiye
• Benzetme (teşbih) ve kişileştirme (teşhis) dışında edebi sanatlara fazla yer yok
• Kalıplaşmışbenzetmeler
• Mahlas
 
 ÂŞIK EDEBİYATI'NIN YÜZYILLARA GÖRE EN ÖNEMLİ TEMSİLCİLERİ
• 16. yüzyıl: Köroğlu, Kul Mehmet, Aşık Garip, Aşık Kerem
 
 • 17.yüzyıl: Karacaoğlan, Kayıkçı Kul Mustafa, Aşık Ömer, Kuloğlu, Ercişli Emrah
 
  • 18.yüzyıl: Gevheri
 
 • 19.yüzyıl: Dertli, Dadaloğlu, Erzurumlu Emrah, Bayburtlu Zihni, Seyrani, Ruhsati
 
 • 20.yüzyıl: Âşık Veysel, Âşık Ali İzze, Âşık Murat Çobanoğlu, Âşık Reyhanî, Âşık Şeref Taşlıova.
 
 ÂŞIK EDEBİYATI NAZIM BİÇİMLERİ
KOŞMA
Eğer benim ile gitmek dilersen Eğlen güzel yaz olsun da gidelim Bizim iller kıraçlıdır aşılmaz Yollar çamu kurusun da gidelim ...... ...... .....
Karac’oğlan der ki buna ne fayda Hiç rağbet kalmadı yoksula bayda Bu ayda olmazsa gelecek ayda Onbir ayın birisinde gidelim
 
 DESTAN
Esnaf Destanı
Nalbant oldum kırdım nalın çoğunu
Bir katır nalladım dinle oyunu Meğer acemiymiş bilmem huyunu Çenemi teptirdim nalın sökerken
Manav oldum elma armut tez çürür Cambaz oldum ip üstünde kim yürür Kasap oldum her gün gözüm kan görür Yüreğim bayıldı kana bakaraken
 
 İncecikten bir kar yağar
Tozar Elif Elif diye değmelerin
Dedil gönül abdal olmuş Gezer Elif Elif diye
Karac’oğlan eğmelerin Gönül sevmez
İliklemiş düğmelerin Çözer Elif Elif diye.
SEMÂİ
 
 VARSAĞI
Bre ağalar bre beyler Ölmeden bir dem sürelim Gözümüze kara toprak Dolmadan bir dem sürelim Behey elâ gözlü dilber Vaktin geçer demedim mi Harami olmuş gözlerin Beller keser demedim mi Karacoğlan
 
 GÜZELLEME
Yokuşa yukarı kekli sekişli İnişe aşağı tavşan büküşlü Düşmanın görünce şahin bakışlı Kuğuya benziyor boynu kıratın
Köroğlu
 
 TAŞLAMA
Ormanda büyüyen adam azgını Çarşıda pazarda insan beğenmez Medres kaçkını softa bozgunu Selam vermek için kesan beğenmez
Kazak Abdal
 
 KOÇAKLAMA
Köroğluyum medhim merde yeğine Koç yiğit değişmez cengi düğüne Sere serpe gider düşman önüne Ölümü karşılar meydan içinde
 
 AĞIT
Civan da canına böyle kıyar mı Hasta başın taş yastığa koyar mı Ergen kıza beyaz bezler uyar mı Al giy allı balam şalların hani
Hıfzi
 
 KAYNAKÇA
• http://www.diledebiyat.net/turk-edebiyati-tarihi/islamiyetin-etkisindeki-turk-edebiyati/
halk-edebiyati/asik-tarzi-halk-edebiyatinin-genel-ozellikleri
• https://www.edebiyatogretmeni.org/asik-tarzi-halk-siiri/
• https://www.turkedebiyati.org/asik_edebiyati.html
• http://www.edebibilgiler.com/documents/asik_tarzi_halk_edebiyati.html